ఈస్టిండియా కంపెనీ పేరు విద్యావంతులకే కాదు.. పాఠశాలకు, కళాశాలకు వెళ్లని వారికి కూడా తెలుసు. భారతీయులను చాలా కాలం పాటు బానిసలుగా చేసి భారతదేశాన్ని పాలించిన సంస్థ ఇదే. ఈ కంపెనీ మొదట క్రీ.శ. 1600లో భారత గడ్డపై అడుగు పెట్టింది. ఆ తర్వాత వందల సంవత్సరాల పాటు దేశం మొత్తాన్ని పరిపాలించే విధంగా మూలాలను నెలకొల్పింది. ఈ కంపెనీ పేరు మరియు వ్యాపారం ఇప్పటికీ కొనసాగుతోంది. కానీ భారతదేశాన్ని బానిసగా మార్చిన ఈ కంపెనీ నేడు భారతీయుడికి బానిసగా మారింది. దాని గురించి వివరంగా తెలుసుకుందాం…
17వ శతాబ్దం ప్రారంభంలో భారతీయ సుగంధ ద్రవ్యాల వ్యాపారం ప్రారంభమైంది.16వ శతాబ్దంలో స్పెయిన్ మరియు పోర్చుగల్ సామ్రాజ్యవాదం.. వాణిజ్య విషయాలలో ముందంజలో ఉన్నాయి. బ్రిటన్ , ఫ్రాన్స్ లు ఆలస్యంగా రంగంలోకి దిగినప్పటికీ వాటి ఆధిపత్యం వేగంగా పెరిగింది. వాస్తవానికి, పోర్చుగీస్ నావికుడు వాస్కోడగామా భారతదేశానికి వచ్చిన తర్వాత, అతను ఇక్కడి నుంచి ఓడలలో భారతీయ సుగంధ ద్రవ్యాలను తీసుకువెళ్లారు. యూరప్ అంతటా వాటి డిమాండ్ పెరుగుతూ వచ్చింది. వాస్కోడిగామా అపారమైన సంపదను కూడగట్టుకున్నారు. యూరోపియన్ సామ్రాజ్యవాద దేశాల దృష్టి మనదేశంపై పడింది. ఈ పనిని బ్రిటన్ తరపున ఈస్ట్ ఇండియా కంపెనీ చేసింది.
ఈస్ట్ ఇండియా కంపెనీని ఏర్పాటు ఉద్దేశ్యం…
బ్రిటిష్ సామ్రాజ్యవాదం మరియు వలసవాదాన్ని ప్రోత్సహించడానికి 17వ శతాబ్దం ప్రారంభంలో బ్రిటిష్ లు ఈస్ట్ ఇండియా కంపెనీని స్థాపించారు. ఈ సంస్థ బ్రిటిష్ సామ్రాజ్యాన్ని పెద్దదిగా చేయడంలో అతిపెద్ద పాత్ర పోషించింది. ఈస్టిండియా కంపెనీ నిజానికి వాణిజ్యం కోసం ఏర్పడినప్పటికీ.. బ్రిటిష్ పాలన కూడా అనేక ప్రత్యేక హక్కులను కల్పించింది. ఈ అధికారాలలో యుద్ధం చేసే హక్కు కూడా ఉంది. అటువంటి పరిస్థితిలో, సంస్థ దాని స్వంత పెద్ద మరియు శక్తివంతమైన సైన్యాన్ని కలిగి ఉంది. పోర్చుగల్ భారతదేశం నుంచి సుగంధ ద్రవ్యాలను ఓడలో తీసుకువెళ్లేది. ఈస్ట్ ఇండియా కంపెనీ ఈ నౌకలను లక్ష్యంగా చేసుకుంది. మొదటి ఓడను దోచుకున్న కంపెనీకి 900 టన్నుల సుగంధ ద్రవ్యాలు లభించాయి. వాటిని విక్రయించడం ద్వారా కంపెనీ భారీ లాభాలను ఆర్జించింది. ఈస్ట్ ఇండియా కంపెనీ మసాలా వ్యాపారంలో సుమారు 300% భారీ లాభాలను ఆర్జించింది.
భారతదేశంలో కంపెనీ పాలన ఈ విధంగా కొనసాగింది. ఈస్ట్ ఇండియా కంపెనీ భారతదేశంలో తన మూలాలను స్థాపించడం ప్రారంభించింది. సర్ థామస్ రో మొఘల్ చక్రవర్తి నుంచి సంస్థ యొక్క వాణిజ్య హక్కులను పొందారు. కలకత్తా (ప్రస్తుతం కోల్‌కతా) నుంచి భారతదేశంలో వ్యాపారాన్ని ప్రారంభించారు. దీని తర్వాత చెన్నై నుంచి ముంబైకి వ్యాపారం విస్తరించింది. సంస్థ యొక్క మొదటి శాశ్వత కర్మాగారం 1613 సంవత్సరంలో సూరత్‌లో స్థాపించారు. 1764 AD నాటి బక్సర్ యుద్ధం ఈస్ట్ ఇండియా కంపెనీకి నిర్ణయాత్మకమైనదిగా నిరూపించబడింది. కంపెనీ క్రమంగా మొత్తం దేశంపై నియంత్రణను పొందింది. భారత్ లో సంవత్సరాల పాటు తన పాలనను కొనసాగించింది. అయితే.. 1857 తర్వాత భారత్ లో బ్రిటిష్ పాలన ప్రారంభమైంది.
భారత సంతతికి చెందిన వ్యక్తి చేతుల్లో కంపెనీ…
ఈ ఈస్ట్ ఇండియా కంపెనీ భారతదేశపు మొదటి కంపెనీ. ఇది భారతీయ కాదు. బ్రిటన్ ది. ఈ సంస్థ భారతదేశాన్ని చాలాకాలం బానిసత్వపు సంకెళ్లలో బంధించింది. కంపెనీ పాలన ముగిసినప్పటికీ, దాని వ్యాపారం ఇప్పటికీ కొనసాగుతోంది. కానీ కాలం మారిపోయింది. భారతదేశం మొత్తాన్ని పాలించిన కంపెనీని నేడు భారతీయ సంతతికి చెందిన వ్యక్తి పాలిస్తున్నారు. భారతీయ సంతతికి చెందిన సంజీవ్ మెహతా 2010లో ఈస్ట్ ఇండియా కంపెనీని 15 మిలియన్ డాలర్లు అంటే రూ. 125 కోట్లకు కొనుగోలు చేశారు. సంజీవ్ మెహతా దాదాపు ఒకటిన్నర దశాబ్దం పాటు ఈస్ట్ ఇండియా కంపెనీని పాలిస్తున్నారు. ఇప్పుడు ఈ కంపెనీ పూర్తిగా ఇ-కామర్స్ సంస్థగా రూపాంతరం చెందింది. భారతీయ సంతతికి చెందిన సంజీవ్ మెహతా నాయకత్వంలో వ్యాపారం చేస్తోంది. విశేషమేమిటంటే.. ఒకప్పుడు యుద్ధరంగంలోనూ తన సత్తాను చాటిన ఈ సంస్థ.. టీ, కాఫీ, చాక్లెట్ వంటి ఉత్పత్తులను విక్రయిస్తోంది.
Disclaimer: This story is auto-aggregated by a computer program and has not been created or edited by newStone.
